มวยหมากรุก ประโยคแสนตื่นเต้นนี้ เป็นคำขวัญของหน่วยงานมวยหมากรุกโลก ศูนย์กลางที่ปฏิบัติภารกิจดูแลการประลองกีฬาสุดแปลกที่ชาวไทยบางทีอาจไม่เคยรับรู้มาก่อน

มวยหมากรุก แต่ว่าสำหรับฝรั่ง มวยหมากรุกเป็นที่ชื่นชอบในหลายประเทศ เพราะเหตุว่าเป็นกีฬาที่เป็นจังหวะให้ผู้เข้าร่วมชิงทดลองความรู้ความเข้าใจ อีกทั้งทางร่างกายและก็มันสมอง ผ่านส่วนประกอบของ 2 กีฬาที่ไม่เหมือนกันเต็มที่

“หมากรุก” และก็ “มวยสากล” ไม่สมควรจะรวมเป็นกีฬาเดียวกัน แต่ว่าด้วยมันสมองของชายผู้มีใจรักทั้งคู่กีฬา แต่ว่าขาดความสามารถพิเศษ เขาก็เลยสร้างกีฬาชกมวยหมากรุก ซึ่งสามารถทำลายอคติที่มีต่อนักสู้บนผืนผ้าใบลงอย่างราบคาบ มวยไทย7สี

มวยหมากรุก

มวยหมากรุก ปรากฎขึ้นคราวแรกในรูปภาพยนตร์เรื่อง Mystery of Chessboxing (1979) หนังประเทศฮ่องกงที่บอกเล่าเรื่องราวของหนุ่มน้อยที่ปรารถนาชำระแค้นให้พ่อ ก็เลยฝากเนื้อฝากตัวเป็นลูกศิษย์กับเซียนหมากรุก ที่มีเบื้องหน้าเบื้องหลังเป็นปรมาจารย์กังฟู

ภาพยนตร์เรื่องดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้นแปลงเป็นแรงดลใจให้แก่ผู้พอใจกีฬาต่อสู้ในกรุงลอนดอน ในช่วงปลายสมัย 1970s มีหลักฐานว่า เจมส์ รวมทั้ง สจ็วร์ต โรบินสัน สองญาติพี่น้องนักมวยคนอังกฤษ ถูกใจที่จะชกมวยแล้วก็เล่นหมากรุกไปพร้อม อย่างไรก็แล้วแต่ ญาติพี่น้องโรบินสันมิได้แผ่กระจาย หรือคิดจะปรับปรุงมวยหมากรุกให้เป็นกีฬาจำพวกใหม่ ปิดบัญชียกแรก

แหล่งกำเนิดที่จริงจริงของมวยหมากรุกในขณะนี้ ก็เลยมาจาก เอนกี บีลาล นักวาดการ์ตูนชาวประเทศฝรั่งเศสที่เขียนการ์ตูนเรื่อง Froid Équateur ซึ่งบอกเล่าเรื่องราวของมวยหมากรุก การต่อสู้ด้ามจับนักมวยสองคนซึ่งต่อสู้กันจนกระทั่งไม่เหลือภาวะความเป็นคน มาเจอหน้าบนสนามรบหมากรุก เพื่อวัดว่าคนใดกันจะเป็นยอดเยี่ยมทั้งยังด้านกำลัง รวมทั้งมันสมอง

เรื่องราวอันน่าอัศจรรย์ที่ปรากฎในหนังสือการ์ตูนเล่มนี้ เปลี่ยนเป็นภาพฝังใจคนอีกหลายๆคน หนึ่งในนั้นเป็น อีเป รูบิง นักแสดงชาวฮอลล์แลนด์ที่ไม่มีความสามารถพิเศษ แม้กระนั้นมีใจรักสำหรับเพื่อการชกมวย วันหนึ่ง เขาได้เจอกับเพื่อนฝูงที่เคยเล่นหมากรุกร่วมกันในยุคเรียน รูบิงก็เลยเกิดความคิดสุดเลิศหรู สำหรับการสร้างกีฬาชกมวยหมากรุกให้เป็นรูปร่างขึ้นมา

“ผมคิดถึงการ์ตูนเล่มนี้ (Froid Équateur) ที่เคยอ่านตั้งแต่อายุ 17 ปี ผมเลยบอกกับเพื่อนพ้องของผมว่า พวกเราเล่นหมากรุกกันอยู่แล้ว รวมทั้งในขณะนี้พวกเราก็ต่อยมวยกันทั้งสอง ถ้าเช่นนั้น เพราะเหตุไรพวกเราไม่ทดลองรวมมันเข้าด้วยกัน” อีเป รูบิง ผู้จัดตั้ง รวมทั้งซีอีโอของสถาบัน WCBO บอกกล่าวแหล่งกำเนิดของมวยหมากรุก

ปี 2003 การแข่งขันชิงชัยมวยหมากรุกเกิดขึ้นเป็นครั้งแรก ที่กรุงเบอร์ลิน สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี กีฬาประเภทนี้เติบโตอย่างเร็วด้วยวิสัยทัศน์อันกว้างของรูบิง เขารีบจัดตั้งสถาบันที่จะยืนยันการประลองในชื่อ หน่วยงานมวยหมากรุกโลก หรือ WCBO และก็ยื่นเรื่องต่อสโมสรมวยชาวฮอลแลนด์ รวมทั้งสหพันธรัฐหมากรุกชาวดัตช์ เพื่อจัดทัวร์นาเมนต์ชิงชนะเลิศโลกในปีเดียวกัน

มวยหมากรุก

รูบิง บรรลุผลสำเร็จสำหรับการสร้างทัวร์นาเมนต์ชิงชนะเลิศโลกราวกับหัวใจหวัง การประลองจัดขึ้นในปี 2003 ที่กรุงอัมสเตอร์ดัม ฮอลล์แลนด์ โดยแชมป์โลกคนแรกไม่ใช่ผู้ใดอื่นนอกเหนือจาก อีเป รูบิง ข้างหลังเอาชนะคู่ปรับในชู 11 ของการแข่งขันชิงชัย เพราะว่าคู่แข่งใช้เวลาสำหรับในการคำนวณหมากรุกเกินเวลา

การครองแชมป์โลกมวยหมากรุกของ อีเป รูบิง สร้างความพึงพอใจให้แก่กีฬาชกมวยหมากรุก เนื่องมาจากชัยของเขามิได้มาจากหมัดอันเอาจริงเอาจัง หรือ สุขภาพร่างกายที่แข็งแรงใหญ่โต แต่ว่ามาจากมันสมองที่เหนือกว่าคู่แข่งบนกระดานสำหรับเล่นหมากรุก ด้วยข้อตกลงแล้วก็กระบวนการต่อสู้ที่แตกต่างกันออกไป

มวยหมากรุกแบ่งการต่อสู้ออกเป็น 11 ยก แบ่งเป็นหมากรุก 6 ยก มวยสากล 5 ยก โดยการแข่งขันชิงชัยจะเริ่มด้วยเกมหมากรุกในยกแรก แล้วหลังจากนั้นในชูลำดับที่สองก็เลยเป็นการแข่งชกมวย แล้วก็จะสลับกันไปเรื่อยระหว่างหมากรุกรวมทั้งมวย กระทั่งการแข่งขันชิงชัยจะจบ

การวินิจฉัยหาผู้ชนะมีนานัปการแบบอย่าง ไม่ว่าจะเป็น น็อคคู่แข่งขันบนเวที, รุกฆาตคู่ปรับบนกระดานที่มีไว้เล่นหมากรุก, คู่ปรับใช้เวลาสำหรับเพื่อการคำนวณหมากรุกเกินเวลา, คู่ชิงไม่สามารถที่จะเดินหมากรุกในชูดังที่ได้กล่าวมาแล้ว แล้วก็ คู่ปรับยอมยกธงขาวสำหรับการต่อสู้ (มวย หรือ หมากรุก)

ในเรื่องที่นักต่อยทั้งสองฝ่ายไม่อาจจะน็อคคู่ปรับบนเวที และไม่มีฝั่งใดเสียทีบนกระดานสำหรับเล่นหมากรุก การแข่งขันชิงชัยจะถูกวินิจฉัยโดยการนับแต้มคะแนนแบบมวยสากล แต่ว่าถ้าเกิดแต้มทั้งสองฝ่ายเสมอกันอีก ฝั่งที่ใช้หมากดำจะนับว่าเป็นผู้ชนะ เพราะว่าหมากรุกของข้างขาวมีข้อเด่นจากการเดินหมากก่อน

กฎข้อตกลงที่แตกต่างกัน ทำให้บุคคลจำนวนไม่ใช่น้อยอยากได้มีส่วนร่วมกับมวยหมากรุก แม้กระนั้นไม่ใช่ทุกคนที่จะได้โอกาสไปสู่สังเวียนกีฬาสุดแปลกนี้ เนื่องจากว่า WCBO ได้ระบุกฎเกณฑ์เพื่อมั่นใจว่า นักกีฬามวยหมากรุกทุกคนจะมั่งคั่งทั้งยังความรู้ความเข้าใจทางร่างกาย แล้วก็มันสมองที่ฉลาด

ดังนี้ นักมวยหมากรุกทุกคน จำเป็นจะต้องผ่านประสบการณ์ชกมวยสากล หรือศิลป์การต่อสู้ที่คล้ายกัน ไม่ต่ำยิ่งกว่า 50 ยก แล้วก็มีค่า Elo rating หรือคะแนนในกีฬาหมากรุกไม่น้อยกว่า 1600 แต้ม ก็เลยมีสิทธิเข้ามีสิทธิ์ร่วมแข่งในระดับอาชีพ

กฎข้อตกลงและก็กฎเกณฑ์ที่เข้มข้น นำมาซึ่งการทำให้มาตรฐานของกีฬาชกมวยหมากรุกปรับปรุงขึ้นอย่างสม่ำเสมอ ไม่นานนัก มวยหมากรุกแปลงเป็นกีฬาที่เล่นกันอย่างล้นหลามในทวีปยุโรป

ปี 2005 มีการจัดทัวร์นาเมนต์เพื่อหาแชมป์มวยหมากรุกยุโรป โดยผู้นะดังเช่น ครั้งโฮเมอร์ ดอฟรามาดีเยฟ เซียนหมากรุกชาวบัลแกเรียนที่คะแนนหมากรุก FIDE Master สูงขึ้นยิ่งกว่า 2300 แต้ม ก่อนที่จะในปี 2008 กีฬาชกมวยหมากรุกจะเข้าสู่สหราชอาณาจักรในปี 2008 และก็ตามด้วยประเทศสหรัฐอเมริกาในปี 2009 เป็นลำดับ

ตอนนี้ มวยหมากรุกจัดแจงแข่งขึ้นในหลายประเทศ ไม่ว่าจะเป็น เยอรมัน, สหราชอาณาจักร, รัสเซีย, อเมริกา, เนเธอร์แลนด์, อิตาลี, ประเทศสเปน, ลิทัวเนีย, เบลารุส แล้วก็ประเทศอินเดีย ยิ่งไปกว่านี้ มวยหมากรุกยังจัดแจงชิงชัยสำหรับหญิงมาตั้งแต่ปี 2009 โดยมีการแบ่งเป็น 4 รุ่นน้ำหนักไม่มีความต่างจากเพศชาย

นักต่อยแต่ละคนที่อยู่ในแวดวงมวยหมากรุกก็ออกจะนานาประการ ไล่ตั้งแต่ เซียนหมากรุกซึ่งนับว่าเป็นนักต่อยรุ่นริเริ่ม มาจนกระทั่ง นักต่อยแบบใหม่ซึ่งจำนวนมากเป็นนักปราชญ์ที่มีการศึกษาเล่าเรียนดี ยกตัวอย่าง อารอน สวีนนีย์ นักกีฬาสเก็ตกระดานที่กำลังเล่าเรียนปริญญาเอกในสาขาเคมีการคำนวณ ที่เผลอไผลและก็ปันจิตใจให้กับกีฬาสุดแปลกนี้

“ผมหนักใจนะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับการเล่นหมากรุก เนื่องจากว่าตอนชกมวย คุณอาจจะฮึดสู้จนถึงเอาชีวิตรอดไปได้ แต่ว่าสำหรับเพื่อการเล่นหมากรุก คุณไม่สามารถที่จะเก่งขึ้นได้ในทันที” สวีนนีย์ให้สัมภาษณ์กับ Huckmag ก่อนจะมีการต่อยไฟต์แรกของเขา

มวยหมากรุกก็เลยถูกคนอีกหลายๆคนชมเชยเป็นยอดเยี่ยมของกีฬาต่อสู้ทั้งหมด เนื่องจากว่าถือได้ว่าเป็นการสะสมสองศาสตร์ของการต่อสู้ด้วย “กำลังวังชา” และก็ “มันสมอง” เข้าด้วยกัน แบบที่ไม่มีกีฬาไหนสามารถทำเป็น

“มวยหมากรุกเป็นความบ้าคลั่ง แม้กระนั้นมันก็มีเหตุมีผล ด้วยเหตุว่านี่เป็นการรวบรวมกีฬาทางความนึกคิดลำดับหนึ่ง กับกีฬาต่อสู้ลำดับหนึ่ง กระทั่งแปลงเป็นกีฬาไฮบริดที่ผิดแผกแตกต่างอย่างกับสร้างจักรวาลใหม่ขึ้นมา” อีเป รูบิง เอ๋ยถึงความพิเศษของมวยหมากรุก

“มวยหมากรุกไม่ใช่กีฬาสำหรับผู้เล่นหมากรุกที่ตัวซูบผอม หรือ นักมวยที่ไม่มีสมอง เนื่องจากว่าวันนี้พวกเราสร้างนักสู้ที่มีทั้งยังสมองและก็หมัด รวมทั้งพวกเราทำลายอคติที่คนธรรมดาทั่วไปมีต่อนักมวย”

โชคร้ายที่ผู้ผลิตอย่าง อีเป รูบิง เสียชีวิตอย่างเฉียบพลันเมื่อพฤษภาคม ปี 2020 การจากไปของเขาสร้างความเสียใจให้แก่วงการมวยหมากรุก ถึงแบบงั้น จิตวิญญาณของรูบิงมิได้หายไปไหน แม้กระนั้นยังคงอยู่ในกีฬาชกมวยหมากรุกซึ่งยังคงเป็นที่ชื่นชอบ และก็ปรับปรุงอย่างสม่ำเสมอในทวีปยุโรป

มวยหมากรุก บางทีอาจเป็นกีฬาที่เริ่มจากมันสมองของเพศชายหนึ่งคน แต่ว่าเดี๋ยวนี้ มวยหมากรุกเปลี่ยนเป็นกีฬาในดวงใจของคนอีกหลายๆคน เพราะว่ามันได้ทำลายความเลื่อมใสเก่าของกีฬาต่อสู้จนถึงหมดเกลี้ยง รวมทั้งพิสูจน์ให้มีความเห็นว่า ผู้ที่ไม่มีความสามารถพิเศษด้านการชกมวย ก็สามารถเป็นแชมป์โลกได้สิ่งเดียวกัน

“ผมหวังว่าวันหนึ่ง มวยหมากรุก จะเข้าไปอยู่ในโอลิมปิก หรือไม่ก็มีอีเวนต์ประจำที่เมืองซานฟรานซิสโก ราวกับที่มวยสากลปักหลักในลาสเวกัส ผมยังมีความต้องการที่จะสร้างแชมป์โลกให้กับบุคลากรที่ทำงานที่ฉลาดหลักแหลมที่สุดในโลก”

“แม้กระนั้นเหนือสิ่งอื่นใด ผมรู้สึกว่าแผนการที่ตามที่เป็นจริงของมวยหมากรุก เป็นการผลิตความศรัทธาแล้วก็ค่าแก่บางอย่าง เช่นเดียวกับที่พวกเราเชื่อถือในกีฬาชกมวยหมากรุก” อีเป รูบิง เอ่ยถึงความหมายตามที่เป็นจริงของมวยหมากรุก